Bộ chuồn chuồn (Odonata)

Các thành viên của bộ chuồn chuồn Odonata sống trên toàn thế giới, tập trung gần môi trường nước ngọt.

Bộ Odonata bao gồm chuồn chuồn ngô và chuồn chuồn kim là những kẻ ăn thịt, chúng có cùng các hình thái trưởng thành gồm các giai đoạn: trứng, ấu trùng và trưởng thành. Khi đạt đến hình thái trưởng thành, chúng trở nên nhanh nhẹn hơn, bay lượn tốt hơn giúp khả năng săn mồi của chúng trở nên đáng sợ. Chuồn chuồn ăn chủ yếu côn trùng nhỏ như ruồi, muỗi. Chân được sử dụng để bắt mồi và đậu trên thực vật.

Vào mùa sinh sản, con cái ngâm mình xuống dòng nước và đặt trứng vào nước. Trứng nở thành ấu trùng (thủy sinh) ăn các sinh vật khác dưới nước, bao gồm các ấu trùng phù du, bọ gậy, giáp xác nhỏ… Một số ấu trùng lớn của chuồn chuồn ngô thậm chí có thể tấn công cá nhỏ và nòng nọc. Tất cả Odonata chưa trưởng thành đều có labium (môi dưới) đặc biệt dùng để bắt mồi.

Ấu trùng chuồn chuồn kim mảnh mai hơn ấu trùng của chuồn chuồn ngô, và chúng có ba lá mang ở cuối bụng. Mang của chuồn chuồn ngô được đặt bên trong trực tràng nơi các cơn co thắt của các cơ trực tràng gây ra ôxy hóa nước để tuần hoàn vào và ra.

Hầu hết các thành viên thuộc bộ Odonata đều là những loài côn trùng có lợi, vì chúng ăn các côn trùng bay có hại như muỗi, ruồi. Tuy nhiên, chuồn chuồn ngô và chuồn chuồn kim cũng có thể bắt ong mật, do đó không nhận được nhiều tình cảm từ những người nuôi ong. Bên cạnh đó, chuồn chuồn là nguồn thức ăn lớn cho các loài chim.

Tại một số vùng ở châu Âu, chuồn chuồn được coi là mối đe dọa đối với ngành công nghiệp gia cầm vì chúng truyền bệnh Prosthogoniums pellucidus, một loài giun sán ký sinh. Ấu trùng chuồn chồn ngô bị nhiễm trùng do ăn phải nang của giun dẹp. Những nang này tồn tại trong trong cơ thể của con chuồn chuồn cho đến khi nó lớn lên và lây lan sang chim (đặc biệt là gia cầm), những con vật bắt và ăn chuồn chuồn trưởng thành. Các túi nan vỡ tan trong cơ thể động vật, bắt đầu lây lan vào các cơ hoành và các cơ quan sinh sản của động vật. Người Hà Lan có một câu châm ngôn: “Giấu gà mái, chuồn chuồn đang đến.”

Chuồn chuồn ngô

• Aeshnidae (Chuồn chuồn ngô hoàng đế) – Những loài côn trùng này gây chú ý với kích thước lớn và màu xanh hoặc xanh lam rực rỡ.
• Libellulidae (thường Skimmers) – Họ chuồn chuồn ngô lớn nhất trên thế giới, nhiều loài có đốm đen trên cánh.
• Gomphidae (Clubtails) – Những con chuồn chuồn này có phần bụng cuối cùng bị sưng lên.

Chuồn chuồn kim

• Calopterygidae (Broadwinged Damselflies) – Cánh của côn trùng họ này có hình dạng giống như hạt của cây phong.
• Coenagrionidae (Narrowwinged Damselflies) – Côn trùng nhỏ, tinh tế. Thân thường có màu đen với các dấu màu xanh lam. Ở phần còn lại, đôi cánh được giữ lại với nhau ở phía sau.
• Lestidae (Spreadwinged Damselflies) – Loài chuồn chuồn kim này có cơ thể gần như thẳng đứng và đôi cánh mở ra một phần.

1. Mắt hợp chất của một số loài có thể lên đến 28.000 mặt nhỏ.
2. Một số ấu trùng có thể đớp con mồi chỉ trong 25 mili giây (0,025 giây)
3. Các nhà khoa học đã ghi lại các cuộc di cư quy mô lớn của loài chuồn chuồn. Một đám đã được quan sát thấy cách xa 1.400 km ngoài khơi bờ biển Úc.
4. Nhiều con chuồn chuồn trưởng thành thiết lập và bảo vệ lãnh thổ dọc theo chu vi của một hồ nước hoặc suối.
5. Con cái chỉ giao phối với con đực có lãnh thổ, do đó, mật độ dân số được điều chỉnh theo quy mô của lãnh thổ.
6. Chuồn chuồn đực không có bộ phân sinh dục ngoài, chúng gắn tinh trùng vào phần bụng thứ 2 và đặt vào cơ quan sinh dục của con cái.
7. Ấu trùng di chuyển trong nước bằng cách co các cơ trực tràng lại và giãn ra nhanh chóng, khiến cơ thể chúng được đẩy về phía trước
8. Và còn nhiều sự thật thú vị khác, mời bạn xem bài viết 10 sự thật thú vị về chuồn chuồn