Kiến thợ mộc được đặt tên như vậy vì khả năng xây dựng tổ bên trong thân cây hoặc các cấu trúc gỗ. Loài kiến to lớn này là những “kiến trúc sư” chứ không phải những kẻ ăn gỗ. Tuy nhiên, nếu kiến thợ mộc làm tổ trong nhà bạn có thể gây tổn hại đến cấu trúc ngôi nhà. Do đó, cần loại bỏ chúng nếu bạn nhìn thấy.
Vậy làm sao để nhận biết loài côn trùng này? Cùng Pest-Solutions tìm hiểu thông qua nội dung dưới đây.
Kiến thợ mộc là gì ?
Kiến thợ mộc có tên khoa học Carpenter ants, thuộc chi Camponotus.
1. Tổng quan
Kiến thợ mộc là một trong những loài kiến lớn nhất mà chúng ta thường bắt gặp xung quanh nhà.
Con kiến thợ có kích thước lên đến 1/2 inch (1,27 cm), kiến chúa lớn hơn một chút. Trong một thuộc địa kiến thợ mộc, bạn có thể thấy những con kiến có kích cỡ khác nhau, kiến thợ cũng có khi chỉ đạt kích thước 1/4 inch (0,63 cm).
Màu sắc rất đa dạng giữa loài này với loài khác. Trong đó, kiến thợ mộc đen chiếm số lượng đông đảo nhất, chúng có màu tối trong khi những loài khác có thể có màu vàng hoặc đỏ. Loài kiến đục gỗ này có một nút duy nhất giữa ngực và bụng. Phần trên cùng của ngực xuất hiện khi nhìn từ bên hông, phần đầu của bụng có lông bao quanh.
Trong mỗi tổ kiến luôn có 2 nhóm kiến thợ: nhóm kiến thợ chính và kiến thợ phụ (tất cả đều là nữ giới). Kiến thợ chính đảm nhận vai trò xây dựng tổ, tìm kiếm nguồn thức ăn và bảo vệ tổ. Trong khi đó kiến thợ phụ có trách nhiệm nuôi dưỡng các thành viên còn lại trong tổ (kiến chúa, kiến đực, ấu trùng).
Hầu hết kiến thợ mộc xây dựng tổ trong các thân cây hoặc khúc gỗ chết hoặc đang phân rã, mặc dù chúng cũng sống trong những nơi có cấu trúc bằng gỗ, kể cả nhà của người dân.
Chúng thích gỗ ẩm hoặc bị phân hủy một phần, do đó, kiến thợ mộc xuất hiện trong nhà có thể có nguồn nước ở đâu đó đang rỉ.
2. Phân loài
- Giới – Động vật
- Ngành – Chân khớp
- Lớp – Côn trùng
- Bộ – Bộ cánh màng
- Họ – Formicidae
- Chi – Camponotus
3. Nguồn thức ăn của kiến thợ mộc
Không như những gì bạn tưởng tượng, kiến thợ mộc không ăn gỗ, nhưng chúng là những kẻ ăn tạp và không kén chọn bất cứ nguồn thức ăn nào.
Kiến thợ mộc thích những chất ngọt như nước ép trái cây, nước ép thực vật. Bên cạnh đó, nó còn tiêu thụ côn trùng nhỏ và động vật không xương sống, mỡ hoặc chất béo, và bất cứ thứ gì ngọt, như thạch hay xi-rô.
4. Vòng đời
Kiến thợ mộc trải qua quá trình biến đổi hoàn toàn gồm 4 giai đoạn: trứng, ấu trùng, nhộng và trưởng thành. Khi đạt tới giai đoạn trưởng thành, kiến có 3 hình thức: kiến thợ, kiến cánh (kiến sinh sản), kiến lính (kiến canh giữ tổ).
Kiến cánh đực và kiến cánh cái sẽ bắt cặp cùng nhau, bay ra khỏi tổ vào mùa xuân để giao phối. Những con kiến sinh sản này sẽ không bao giờ quay trở lại, chúng đi tìm vùng đất mới và con đực sẽ chết sau khi giao phối. Kiến cánh cái sẽ trở thành kiến chúa.
Nó đẻ trứng trong một hốc gỗ nhỏ hoặc ở một vị trí an toàn. Kiến chúa đẻ khoảng 20 trứng, chúng nở sau 3-4 tuần. Ấu trùng sau khi nở sẽ được nuôi bởi người mẹ. Cô tiết ra chất lỏng từ miệng để nuôi dưỡng đàn con. Ấu trùng kiến thợ mộc trông giống như những con sâu lông trắng và thiếu chân.
Sau ba tuần, ấu trùng hóa nhộng. Cần thêm ba tuần nữa để trưởng thành trước khi chúng bước ra từ cái kén. Thế hệ đầu tiên này có nhiệm vụ lao động, đào tổ và kiếm thức ăn. Thuộc địa mới sẽ không sản xuất kiến cánh trong nhiều năm.
5. Tập tính và tự vệ
Kiến thợ mộc thường hoạt động vào ban đêm, những người lao động rời khỏi tổ vào ban đêm để kiếm thức ăn.
Các công nhân sử dụng một số tín hiệu để tìm đường ra ngoài và trở về tổ. Trước khi đi, kiến thợ sẽ tiết Hydrocarbon (pheromone) từ bụng, khi trở về nó chỉ đơn giản đi theo những dấu hiệu này để đi về tổ. Theo thời gian, các đường mòn pheromone sẽ trở thành các con đường vận chuyển chính cho thuộc địa, và hàng trăm con kiến sẽ đi theo cùng một con đường để đến nguồn thức ăn.
Loài kiến thuộc chi Camponotus này cũng sử dụng các đường mòn xúc giác để tìm đường đi và quay lại. Con kiến cảm nhận và nhớ những cạnh, rãnh và rặng núi rõ rệt ở thân cây hoặc vỉa hè khi chúng di chuyển qua. Chúng cũng sử dụng dấu hiệu thị giác trên đường đi. Vào ban đêm, kiến thợ mộc sử dụng ánh trăng để tự định hướng.
Để xoa dịu sự thèm ăn của họ đối với đồ ngọt, kiến thợ mộc sẽ “chăn” đàn rệp vừng. Rệp vừng ăn các loại nước ép bên trong thân cây, sau đó bài tiết ra một dung dịch đường được gọi là dịch ngọt(honeydew). Con kiến sẽ ăn honeydew giàu năng lượng, đôi khi chúng còn mang rầy đến các cây mới để “lợi dụng” loài côn trùng thân mềm này sản xuất ra nhiều dịch ngọt khác nhau.
6. Phân bố
Kiến thợ mộc có khoảng 1.000 loài trên toàn thế giới. Ở Hoa Kỳ, có khoảng 25 loài kiến thợ mộc. Hầu hết loài kiến đục gỗ này sống trong các hệ sinh thái rừng.
Xem thêm: Kiến lửa là gì ?
Pest-Solutions
Video kiến thợ mộc đục gỗ