Như chúng ta đã biết, giấc ngủ rất quan trọng trong cuộc sống, đây là quá trình giúp cơ thể chúng ta nghỉ ngơi và phục hồi thể lực và trí lực. Sâu xa hơn nữa, giấc ngủ còn giúp cơ thể trẻ hóa và hành động rõ ràng hơn.
Chim, bò sát và những loài động vật có vú khác cũng có mô hình sóng não tương tự như con người trong lúc ngủ. Vậy côn trùng thì sao ? Liệu chúng có ngủ ?
Thật không dễ để khẳng định rằng côn trùng ngủ cũng theo cách loài người chúng ta. Chúng không có mí mắt, do đó nếu dùng kính hiển vi bạn cũng không thể biết được chúng đang ngủ hay thức.
Cho đến nay, các nhà khoa học vẫn chưa khám phá ra được cách hoạt động của não loài côn trùng. Vì vậy việc côn trùng ngủ vẫn là một bí ẩn đang được các nhà khoa học giải đáp.
Những nghiên cứu về côn trùng và giấc ngủ
Các nhà khoa học đã nghiên cứu côn trùng trong một trạng thái nghỉ ngơi, và tìm thấy một số điểm tương đồng thú vị giữa giấc ngủ của người và giấc ngủ của côn trùng.
Trong một nghiên cứu về ruồi giấm (Drosophila melanogaster), các nhà nghiên cứu đã quay video và quan sát từng con ruồi để xác định xem chúng có ngủ không. Các nhà nghiên cứu báo cáo rằng côn trùng có những biểu hiện hành vi giống như đang rơi vào trạng thái ngủ. Vào một thời điểm đặc biệt trong ngày, ruồi giấm sẽ rút lui đến những vị trí ưa thích của chúng, tại đó chúng cảm thấy thoải mái. Các nhà khoa học nhận thấy ruồi có hành vi co giật chân hoặc ở trong trạng thái bất động trong khi nghỉ ngơi. Trong khoảng thời gian “ngon giấc” này, ruồi giấm không phản ứng với kích thích cảm giác.
Nói cách khác, một khi ruồi giấm ngủ, các nhà nghiên cứu đã có khoảng thời gian vất vả khi đánh thức chúng.
Một nghiên cứu khác cho thấy ruồi giấm ăn sáng hàng ngày với đột biến gen nhất định sẽ có xu hướng hoạt động vào ban đêm, do tăng tín hiệu dopamine. Các nhà nghiên cứu lưu ý rằng sự thay đổi hành vi ban đêm của ruồi giấm cũng tương tự như ở người có chứng sa sút trí tuệ.
Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng côn trùng cũng bị đánh thức giấc ngủ giống con người. Và trong một cuộc thử nghiệm không cho một đàn ruồi ngủ trong một khoảng thời gian dài, kết quả rất ấn tượng – khoảng một phần ba ruồi giấm chết.
Trong một nghiên cứu về ong mật bị mất ngủ, những con ong mất ngủ không còn có thể thực hiện một điệu nhảy khiêu vu để thu hút với bạn tình của họ.
Côn trùng có ngủ không ?
Trong hầu hết các trường hợp thì câu trả lời là có, côn trùng ngủ. Côn trùng rõ ràng nghỉ ngơi vào những thời điểm, và chỉ bị đánh thức bởi những tác động mạnh mẽ như sức nóng trong ngày, bóng tối của đêm, hoặc có thể là một cuộc tấn công đột ngột của một con săn mồi. Trạng thái nghỉ sâu này được gọi là tình trạng mệt mỏi, và cũng là hành vi giống nhất với giấc ngủ thật sự mà loài côn trùng biểu hiện.
Chăm chỉ làm việc ban ngày và tập trung lại cho những bữa tiệc ngủ đêm khi đêm xuống, bằng cách kết hợp giấc ngủ này, bướm có thể thoát được sự rình rập của động vật ăn thịt trong lúc nghỉ ngơi. Một số loài ong cũng có tập tính đặc biệt này.
Một số thành viên trong gia đình ong mật trải qua giấc ngủ bằng cách kẹp cơ thể mình trong thân và lá cây ưa thích để tạo cảm giác an toàn trong lúc ngủ.
Ngoài ra, để xác định xem nhà bạn có bị mối tấn công hay không, bài viết 5 dấu hiệu của mối sẽ giải đáp thắc mắc này.